Κα­τ’ αρ­χάς θέ­λω να δι­ευ­κρι­νί­σω, ό­τι έ­χον­τας δι­α­βά­σει Ο­ΛΑ τα έρ­γα των με­γά­λων Πα­τέ­ρων της Εκ­κλη­σί­ας, κα­θώς και πολ­λών άλ­λων (πά­νω α­πό 100 τό­μους), δι­α­πί­στω­σα ό­τι κα­τά τους πρώ­τους αι­ώ­νες του Χρι­στι­α­νι­σμού η έν­νοι­α της  με­τεν­σάρ­κω­σης ή­ταν πο­λύ δι­α­δε­δο­μέ­νη. Σή­με­ρα ό­μως, ε­πί­ση­μα του­λά­χι­στον, δεν γί­νε­ται α­πο­δε­κτή. Και θα ε­ξη­γή­σω πώς φθά­σα­με σ’ αυ­τό το ση­μεί­ο.

      Ό­πως εί­ναι γνω­στό, τα δόγ­μα­τα αυ­τά τα έ­χει α­να­πτύ­ξει ο Ω­ρι­γέ­νης κα­τά τον Γ΄ αι­ώ­να. Οι ο­πα­δοί της δι­δα­σκα­λί­ας του λέ­γον­ταν «Ω­ρι­γε­νι­στές» και α­πε­δέ­χον­το τό­σο την προ­ΰ­παρ­ξη των ψυ­χών, ό­σο και την με­τεν­σάρ­κω­ση. Υ­πήρ­χαν ό­μως και οι πο­λέ­μιοι της δι­δα­σκα­λί­ας του, οι λε­γό­με­νοι «Αν­τί-ω­ρι­γε­νι­στές», οι ο­ποί­οι δεν τα ε­δέ­χον­το.

      Συ­νε­πώς κα­τά την πρώ­τη πε­ρί­ο­δο του Χρι­στι­α­νι­σμού, μέ­χρι τον 6^ον αι­ώ­να, μέ­σα στην Εκ­κλη­σί­α δεν υ­πήρ­χε έ­να ε­νια­ίο δόγ­μα. Υ­πήρ­χαν δύ­ο αν­τί­θε­τες δογ­μα­τι­κές κα­τευ­θύν­σεις, δη­λα­δή ο ω­ρι­γε­νι­σμός και ο αν­τι­ω­ρι­γε­νι­σμός.

      Γεν­νά­ται λοι­πόν το ε­ρώ­τη­μα, ποι­α α­πό αυ­τές τις δύ­ο κα­τευ­θύν­σεις ή­ταν η σω­στή και ποι­α ή­ταν η λαν­θα­σμέ­νη.

      Α­σφα­λώς η σω­στή δογ­μα­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση ή­ταν ε­κεί­νη που α­κο­λου­θού­σαν οι κο­ρυ­φαί­οι α­πό τους Πα­τέ­ρες της εκ­κλη­σί­ας, οι ο­ποί­οι έ­ζη­σαν αυ­τή την πε­ρί­ο­δο. Α­να­φέ­ρω τα ο­νό­μα­τα των πιο γνω­στών: Μέ­γας Α­θα­νά­σιος, Μέ­γας Βα­σί­λει­ος, Γρη­γό­ριος Να­ζι­αν­ζη­νός, Γρη­γό­ριος Νύσ­σης και Ι­ω­άν­νης Χρυ­σό­στο­μος. Ό­λοι αυ­τοί ή­σαν ω­ρι­γε­νι­στές. Συ­νε­χώς με­λε­τού­σαν τα έρ­γα του Ω­ρι­γέ­νη και ου­δέ­πο­τε, το το­νί­ζω, ου­δέ­πο­τε τον κα­τη­γό­ρη­σαν για αι­ρε­τι­κές δι­δα­σκα­λί­ες. Μά­λι­στα εί­χαν συν­τά­ξει για τους πι­στούς μια αν­θο­λο­γί­α α­πό τα έρ­γα του, που λε­γό­ταν «Φι­λο­κα­λί­α». Α­κό­μη, ου­δέ­πο­τε έ­χουν α­πορ­ρί­ψει την με­τεν­σάρ­κω­ση, πα­ρά μό­νο την με­τεμ­ψύ­χω­ση, δη­λα­δή ό­τι οι αν­θρώ­πι­νες ψυ­χές με­τα­βαί­νουν και σε ζώ­α, ή και σε φυ­τά. Συ­νε­πώς η σω­στή δογ­μα­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση ή­ταν ο ω­ρι­γε­νι­σμός.

      Α­πό την άλ­λη πλευ­ρά, αν­τι­ω­ρι­γε­νι­στές ή­σαν ο Θε­ό­φι­λος και ο Κύ­ριλ­λος στην Α­λε­ξάν­δρεια, ο Ε­πι­φά­νιος στην Κύ­προ, ο μο­να­χός Πα­χώ­μιος και αρ­κε­τοί άλ­λοι.

      Με­τα­ξύ των δύ­ο πλευ­ρών υ­πήρ­χε συ­νε­χής αν­τι­πα­ρά­θε­ση, η ο­ποί­α κά­πο­τε έ­φθα­νε σε ο­ξύ­τη­τες. Γι’ αυ­τό οι με­γά­λοι Πα­τέ­ρες α­πο­φεύ­γουν να α­να­φέ­ρον­ται σ’ αυ­τά τα θέ­μα­τα, για να μην προ­κα­λούν ά­σκο­πες αν­τι­δρά­σεις. Α­σχο­λούν­ται μό­νο με την η­θι­κή δι­δα­σκα­λί­α, η ο­ποί­α ή­ταν πο­λύ πιο ω­φέ­λι­μη για τους πι­στούς.

      Κα­τά τον 6^ον αι­ώ­να ξέ­σπα­σαν νέ­ες ω­ρι­γε­νι­στι­κές δι­α­μά­χες, κυ­ρί­ως με­τα­ξύ των μο­να­χών της Πα­λαι­στί­νης. Την ε­πο­χή ε­κεί­νη εί­χε συγ­κλη­θεί στην Κων­σταν­τι­νού­πο­λη η Ε΄ οι­κου­με­νι­κή σύ­νο­δος (το έ­τος 553), για έ­να άλ­λο ά­σχε­το θέ­μα (τα λε­γό­με­να «Τρί­α Κε­φά­λαι­α»­). Και για να η­συ­χά­σουν τα πράγ­μα­τα, ο Ι­ου­στι­νια­νός με ε­πι­στο­λή του (η ο­ποί­α σώ­ζε­ται) έ­δω­σε εν­το­λή στους ε­πι­σκό­πους της συ­νό­δου να κα­τα­δι­κά­σουν και να α­να­θε­μα­τί­σουν τον Ω­ρι­γέ­νη και τις δι­δα­σκα­λί­ες του.

      Πράγ­μα­τι, ε­λή­φθη η κα­τα­δι­κα­στι­κή α­πό­φα­ση, α­πό τους αν­τι­ω­ρι­γε­νι­στές ε­πι­σκό­πους της συ­νό­δου, που ή­σαν η πλει­ο­ψη­φί­α, αλ­λά με εν­το­νώ­τα­τες δι­α­φω­νί­ες α­πό τη μει­ο­ψη­φί­α των ω­ρι­γε­νι­στών ε­πι­σκό­πων.

      Η α­πό­φα­ση ε­κεί­νη εί­χε το κα­λό α­πο­τέ­λε­σμα, ό­τι η ε­πι­βλή­θη­κε μί­α μό­νον ε­πί­ση­μη δογ­μα­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση, δη­λα­δή ο αν­τι­ω­ρι­γε­νι­σμός, και έ­τσι στα­μά­τη­σαν οι δι­α­μά­χες μέ­σα στην Εκ­κλη­σί­α. Ί­σως λοι­πόν ή­ταν α­ναγ­καί­α για ε­κεί­νη την ε­πο­χή του θε­ο­λο­γι­κού φα­να­τι­σμού.

      Αυ­τή ό­μως ή­ταν η λαν­θα­σμέ­νη δογ­μα­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση. Και α­πό τό­τε μέ­χρι σή­με­ρα, ε­κεί­νη η κα­τα­δι­κα­στι­κή α­πό­φα­ση στοι­χει­ώ­νει κυ­ρι­ο­λε­κτι­κά τους Θε­ο­λό­γους, οι ο­ποί­οι θε­ω­ρούν ό­τι ή­ταν σω­στή. Ι­δι­αί­τε­ρα μά­λι­στα ό­σοι α­σχο­λούν­ται με τη Δογ­μα­τι­κή, κα­τα­να­λώ­νουν δε­κά­δες σε­λί­δες στα συγ­γράμ­μα­τά τους για να α­πο­δεί­ξουν ό­τι η προ­ΰ­παρ­ξη των ψυ­χών και η με­τεν­σάρ­κω­ση δεν εί­ναι σύμ­φω­νες με την Χρι­στι­α­νι­κή δι­δα­σκα­λί­α. Α­πό τυ­πι­κής πλευ­ράς έ­χουν δί­και­ο, ε­φό­σον εί­ναι α­πό­φα­ση συ­νό­δου, αλ­λά θα πρέ­πει να λά­βουν υ­πό­ψη ό­τι η α­πό­φα­ση αυ­τή ε­λή­φθη με εν­το­λή του αυ­το­κρά­το­ρα Ι­ου­στι­νια­νού και ου­σι­α­στι­κά δεν ή­ταν σω­στή.

      Η κα­τά­στα­ση αυ­τή δεν μπο­ρεί να συ­νε­χί­ζε­ται, δι­ό­τι ή­δη πολ­λοί άν­θρω­ποι έ­χουν αν­τι­λη­φθεί την α­λή­θεια της με­τεν­σάρ­κω­σης, αλ­λά και την α­ναγ­και­ό­τη­τά της για τη σω­τη­ρί­α των αν­θρώ­πων. Ε­άν δεν υ­πήρ­χε η με­τεν­σάρ­κω­ση, ε­λά­χι­στοι άν­θρω­ποι θα μπο­ρού­σαν να σω­θούν. Γι’ αυ­τό τα σφάλ­μα­τα πρέ­πει να δι­ορ­θω­θούν, ό­σο και να εί­ναι δύ­σκο­λη η α­πο­δο­χή τους, με­τά α­πό τό­σους αι­ώ­νες. Πώς ό­μως μπο­ρεί να γί­νει αυ­τό σή­με­ρα;

      Στην αρ­χαί­α ε­πο­χή, ό­ταν η α­πό­φα­ση μιας συ­νό­δου ε­θε­ω­ρεί­το ά­δι­κη ή λαν­θα­σμέ­νη, μπο­ρού­σε να α­κυ­ρω­θεί με α­πό­φα­ση μιας άλ­λης με­γα­λύ­τε­ρης συ­νό­δου. Αυ­τό έ­χει συμ­βεί αρ­κε­τές φο­ρές. Ί­σως λοι­πόν μια νέ­α σύ­νο­δος θα μπο­ρού­σε να α­κυ­ρώ­σει την α­πό­φα­ση της κα­τα­δί­κης του Ω­ρι­γέ­νη και του Ω­ρι­γε­νι­σμού, ώ­στε να α­πο­κα­τα­στα­θεί η α­λή­θεια.

Ευ­χα­ρι­στώ.

Βιβλιογραφία:

Η αποκατάσταση του Ωριγένη ISBN: 978-960-7874-16-0

Ο Πνευματισμός και ο Σύγχρονος Άνθρωπος   ISBN: 960-7874-07-2

www.dmakrygiannis.gr  

www.divinelight.org.gr